Διαδρομή ΑΝΘΟΥΣΑ (ΛΕΠΕΝΙΤΣΑ)

Οι ασχολίες των κατοίκων περιορίζονται στην μελισσοκομία, υλοτομία και φυσικά κτηνοτροφία (2.000 αιγοπρόβατα και 150 βοοειδή).

Η Λεπενίτσα (παλιά ονομασία της Ανθούσας) ή Βλαχολεπενίτσα, όπως την αποκαλούν με υπερηφάνεια οι φιλόξενοι κάτοικοί της - λόγω του ότι μιλούν εκτός της ελληνικής, ως δεύτερη γλώσσα και τη Βλάχικη - γνώρισε περιόδους ακμής στα ύστερα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Κατά την παράδοση εδώ άκμαζε η τέχνη της χρυσοχοΐας αλλά και η κτηνοτροφία. Το ιστορικό μοναστήρι της Παναγίας στη συμβολή των παραποτάμων του Αχελώου, Χαλικιώτικου και Λεπενιτσιώτικου, ονομάσθηκε Παναγία η Γαλακτοτροφούσα επειδή στην περιοχή του μοναστηριού συναντιόνταν οι κτηνοτρόφοι των Τζουμέρκων και του Λάκμου κάθε άνοιξη και φθινόπωρο είτε για να ανάψουν ένα κερί στην Παναγία, την προστάτιδά τους, είτε για να συνενώσουν τα κοπάδια τους στην δύσκολη πορεία στα βουνά.

Η πρόσφατη παράδοση μνημονεύει γεγονότα και μορφές που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στις μεγάλες στιγμές του έθνους. Ο αγωνιστής του 1821 και πρωτοπαλίκαρο του Αθανάσιου Διάκου, Μήτρο Σίμος, καταγόταν από την Ανθούσα. Σήμερα ζουν απόγονοί του όπως επίσης και απόγονοι του ήρωα των επαναστάσεων του 19ου αι. Θεοδωράκη Γρίβα. Στην περιοχή επίσης έδρασε αλλά και κατέφευγε ο ήρωας της προεπαναστατικής περιόδου Κατσαντώνης, παράδοση η οποία επιβεβαιώνεται από την ύπαρξη του τοπωνυμίου «Κατσαντώνης».

Κατά την απογραφή του 1820, που διενεργήθηκε από τους Τούρκους με σκοπό την επιβολή φορολογίας στους κατοίκους της Ανθούσας, η Λεπενίτσα είχε 60 σπίτια.

Αρκετά είναι και τα μνημεία που διασώθηκαν στην περιοχή του χωριού, όπως το μοναστήρι της Παναγίας της Γαλακτοτροφούσας, κατά την τοπική παράδοση, του 1799. η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, μονόκλιτη βασιλική του 1730 με πλούσιο αγιογραφικό διάκοσμο και σκαλιστό τέμπλο. ο ναός των Αγίων Πάντων, λιθόκτιστο οικοδόμημα με σκαλιστό τέμπλο στο υπέρθυρο του γυναικωνίτη του οποίου βρίσκεται χαραγμένο το έτος αποπεράτωσης του ναού, 1786, ενώ η θεμελίωσή του μαρτυρείται πως άρχισε το έτος 1730. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι ναοί του Αγ. Γεωργίου (1810) και Αγ. Αθανασίου (1868).

Χαρακτηριστική είναι και η αρχιτεκτονική των σπιτιών στην οποία κυριαρχεί η πέτρα ως κύριο δομικό υλικό. Μπορεί κανείς να θαυμάσει τις λιθόκτιστες οικοδομές του Κων/νου Παπαστεργίου (1877) και των Νίκου και Κων/νου Σίμου (19ου αι.). Στην περιοχή της μονής της Παναγίας, μεταξύ Ανθούσας και Χαλικίου, μπορεί κανείς να θαυμάσει το μεγάλο πέτρινο θολωτό γεφύρι καθώς κι ένα δεύτερο στην είσοδο του χωριού.

Οι πηγές που χρησιμεύουν για την ύδρευση του οικισμού είναι ίσως οι περισσότερες από κάθε άλλης περιοχής. Χαρακτηριστικές είναι οι λιθόκτιστες βρύσες Σκάλα, Αρμιάνα, Ασκούμπα, Μπέρτη, Σκουπάτη, Λαμσάτα, Πέρδικα, «Στο Κεφάλι».

Στην Ανθούσα αξίζει να περπατήσει κανείς παράλληλα προς την κοίτη του Αχελώου και μέχρι το σημείο της συμβολής των παραποτάμων του Λεπενιτσιώτη, Χαλικιώτη και Νέγκρι. Αξιόλογες είναι και οι πηγές Λιανούρα, Ρέντα, Κρανιά και Γούπι.

Η Ανθούσα βρίσκεται πνιγμένη στα απέραντα δάση που καταλήγουν στις αλπικές κορυφές Μεγάλη Ρόνα (1.700 μ.), Γκούρα (2.200 μ.) Μπάρος (2.400 μ.), Κάμπο Κρύο (2.300 μ.), Τζουμακέρτι (2.300 μ.). Ο Μπάρος είναι ο αυχένας μεταξύ του Λάκμου και των Τζουμέρκων και η φυσική διάβαση προς Ματσούκι - Καλαρρύτες του νομού Ιωαννίνων. Απέραντα δάση (32.000 στρ. έλατα, πεύκα, κρανιές, οξιές, νεραντζιές, σφενδάμια, και στις πηγές πλατάνια και ιτιές) φιλοξενούν διάφορα άγρια ζώα, μεταξύ των οποίων και ένα σπάνιο είδος αγριόγιδου, ενώ στα αλπικά υψίπεδα ζει η περίφημη πετροπέρδικα. Τέλος, στη θέση Περιβόλι βρίσκεται ένα αρκετά απότομο σπήλαιο, που δεν έχει ερευνηθεί ακόμη.

Στις 26 Ιουλίου, ημέρα της Αγίας Παρασκευής, γίνεται το μεγάλο πανηγύρι, όπως και σε όλα σχεδόν τα βλαχοχώρια, με χορούς, ψητά και γύρισμα από σπίτι σε σπίτι με συνοδεία οργάνων.

ΔΟΚΙΜΑΣΤΕ Πρόβειο κεμπάπ στον «Πλάτανο».

ΑΓΟΡΑΣΤΕ Μέλι και τυρί φέτα από τους παραγωγούς.

ΕΠΙΣΚΕΦΤΕΙΤΕ Τη βρύση Αρμεάνα.

ΕΠΙΔΟΘΕΙΤΕ ΣΕ Σε ορειβασία στη Μεγάλη Ρόνα, το Μεσοβούνι και το Νέγκρι και σε ψάρεμα πέστροφας στα ποτάμια.