Ο Πηνειός ποταμός

Ο Πορταίτης, παραπόταμος στου Πηνείου κοντά στην Πύλη

Ο Όμηρος τον αποκαλεί αργυροδίνη. Κατά την Ελληνική μυθολογία ο Πηνειός ήταν γιος του Ωκεανού και της Τιθύος, όπως όλοι άλλωστε οι ποταμοί κατά την ιδεοανθρωπόμορφη τότε αντίληψη. Με το όνομα Σαλαβριάς φέρεται κατά τον Μεσαίωνα, όπου πρώτη που τον ονομάζει έτσι είναι η Άννα Κομνηνή, το 1150 μ.Χ.

Ο Πηνειός δανείζει τα νερά τους στους ανθρώπους, είτε για να ποτίσουν τα χωράφια, είτε για να θρέψουν τις πέστροφες στα τοπικά ιχθυοτροφεία. Άφθονα νερά, πηγές με ταβέρνες και δροσιά. Πλησιάζοντας προς την Πύλη, οι οδοντωτές κορφές του Κόζιακα μεγαλώνουν και κρύβουν από τα μάτια μας, τις ψηλότερες κορφές της Πίνδου που φτάνουν ως την Αλβανία. Οι κατοικίες γύρω από τον επαρχιακό δρόμο δείχνουν περιποιημένες, νοικοκυρεμένες με κήπους. Φτάνουμε στην Πύλη, παλιότερα ονομαζόταν Πόρτα γιατί είναι ακριβώς η είσοδος, το πέρασμα από τη Θεσσαλία στην Ήπειρο μέσα από τον Κόζιακα. Δεξιά μας η Ιερά Μονή του Αγίου Βησσαρίωνος.