Από τους πρώτους 4 ναούς στα 24 μοναστήρια

Δεν είναι τυχαία η σκέψη του Αθανασίου, είχε άλλωστε σπουδάσει φιλοσοφία, ιστορία και μόνο ένα τέτοιο μυαλό μπόρεσε να συλλάβει την προοπτική που θα είχε ο μοναχισμός στον φοβερό αυτό βραχότοπο των Μετεώρων.

Κατά  τον 15ο αι. η μοναστική ζωή στα Μετέωρα παρουσιάζει κάμψη, αλλά τον επόμενο αιώνα ανακαινίζονται τα περισσότερα μοναστήρια και κτίζονται νέα. Κατά την τουρκοκρατία οι μονές των Μετεώρων, όχι μόνο δεν γίνονται μετόχια αλλά αντίθετα γνωρίζουν μία δεύτερη μεγάλη ακμή. Οπωσδήποτε όμως οι φθορές που υφίστανται ως την τελευταία κατοχή (1941-1944) είναι πολλές. Έτσι από το πλήθος των ασκηταριών και τις 24 μονές που υπήρχαν κάποτε στα Μετέωρα, σήμερα διατηρούνται μόνο 6 μοναστήρια: της Μεταμορφώσεως (Μεγάλο Μετέωρο), του Βαρλαάμ, του Αγίου Νικολάου Αναπαυσά, της Αγίας Τριάδος, του Αγίου Στεφάνου και του Ρουσσάνου, ενώ από τις άλλες μονές και τα ασκηταριά σώζονται μόνο ερείπια που είναι ορατά επάνω στους απόκρημνους βράχους.