Βασιλική - Δημοτικό Διαμέρισμα Καλαμπάκας

Ο οικισμός Βασιλική βρίσκεται σε υψόμετρο 150 μ. και σε απόσταση περίπου 10 χλμ. από την Καλαμπάκα και τα Τρίκαλα. Κατά τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας με το σχέδιο «Καποδίστριας», μέχρι το 2010, η Βασιλική ανήκε στο Τοπικό Διαμέρισμα Βασιλικής, του πρώην Δήμου Βασιλικής του Νομού Τρικάλων. Η Βασιλική είναι πεδινός οικισμός με πληθυσμό 1.435 κατοίκους. Υπάρχουν καλές δημόσιες υποδομές και υπηρεσίες καθώς υπήρξε έδρα του Δήμου.

Στην Βασιλική ο επισκέπτης μπορεί να επισκεφθεί την ιερά μονή και να θαυμάσει την βυζαντινή πολιτιστική κληρονομιά που τον προϊδεάζει για όσα θα συναντήσει στα Μετέωρα. Στη Βασιλική διασώζονται σημαντικότατες τοιχογραφίες, άγιοι ολόσωμοι του 12ου αι., ενώ ο υπόλοιπος ναός είναι ιστορημένος με πλήθος σκηνών και σειρές ολόσωμων αγίων που χρονολογούνται στα 1573. Οι τελευταίες τοιχογραφίες, σύμφωνα με την επιγραφή ανιστόρησης, είναι έργο του ιερέα Κυριαζή και του Νεόφυτου, γιού του περίφημου κρητικού ζωγράφου Θεοφάνη. Χαρακτηριστικό του τοπίου της περιοχής είναι ο κατάφυτος λόφος στον οποίο δεσπόζει η μονή των Αγίων Θεοδώρων.

Η μονή των Αγίων Θεοδώρων

Οι Άγιοι Θεόδωροι ως τοποθεσία είναι ένας μικρός οικισμός, που ανήκει στο δημοτικό διαμέρισμα Βασιλικής. Εκεί βρίσκεται η Μονή των Αγίων Θεοδώρων, για την οποία ο Μητροπολίτης Λαρίσης Νεόφυτος Β’ αναφέρει σε γράμμα του τον Νοέμβριο του 1541 ότι, αποτελεί προέκταση των Μετεωρίτικων Μοναστηριών.
Η Μονή των Αγίων Θεοδώρων λες και «κάθεται», πάνω σε βράχο στον λόφο ψηλά στο ύψωμα του ομώνυμου οικισμού της Βασιλικής, συγκεντρώνει μια μοναδική πολιτιστική κληρονομιά. Σπάνια αρχιτεκτονική και διάκοσμο Βυζαντινής τέχνης και πνευματικότητας.
Ο επισκέπτης είτε ερχόμενος από Τρίκαλα προς Καλαμπάκα, είτε φεύγοντας από Καλαμπάκα προς Τρίκαλα, ρίχνοντας το βλέμμα του επί της Ε.Ο προς τον οικισμό που φέρει το όνομα των δύο Αγίων (Θεοδώρων ), θα αντικρύσει το μοναστήρι τους που οι κάτοικοι έστησαν εκεί .
Η μονή απέχει από τον Ε.Ο περίπου το ένα χιλ., σε υψόμετρο 180 μέτρα, στην κορφή ενός μεγάλου βράχου που ορθώνεται, λες, στην πλαγιά του λόφου έχοντας απέναντί της την οροσειρά της Πίνδου, με την κορφή του Κόζιακα να δεσπόζει στον χώρο, ανατολικά την απλωσιά του Θεσσαλικού κάμπου και στο βάθος την πόλη των Τρικάλων, δεξιά την άγια λιθόπολη των Μετεώρων με το επίνειό της την Καλαμπάκα να κουρνιάζει, στην άγια σκιά τους.
Αγναντεύοντας επί της κορφής του λόφου προς την πλευρά των αντιχασίων αντικρίζεις τα χωριά Σπαθάδες, Ρίζωμα, Πλάτανο, Αρδάνι και ψηλότερα το Ελληνόκαστρο, το Λιόπρασο και τα άλλα χωριά της περιοχής ενώ σε μικρή απόσταση από τη μονή βρίσκεται και το σπήλαιο της Θεόπετρας όπου η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φώς σημαντικά ευρήματα που μαρτυρούν παρουσία ανθρώπου της ανώτερης παλαιολιθικής εποχής καθώς το μεγάλο εύρος επιχώσεων καλύπτουν την εξέλιξη του ανθρώπου σε μια περίοδο εξόχως καθοριστική για την εξέλιξή του, της μετάβασής του, δηλαδή, από τον Νεάτερνταλ στο χόμο Σάπιενς.

Επίσκεψη στη μονή

Στο 7ο χιλ. επί της Ε.Ο Καλαμπάκας – Τρικάλων στρίβεις αριστερά προς οικισμό Αγίων Θεοδώρων, ακολουθώντας την πινακίδα που γράφει « ΠΡΟΣ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΩΝ ΘΕΟΔΩΡΩΝ» και στα 200 μέτρα συναντάς τον «Ληθαίο» ποταμό που προσπερνάς για να συναντήσεις αμέσως μετά το στρατόπεδο της πρώην Π.Α.Π.
Προχωρώντας ακόμα λίγα μέτρα φτάνεις στο μεσοχώρι και στρίβεις αριστερά παίρνοντας την ανηφοριά που σε οδηγεί στην πύλη του μοναστηριού και μπαίνεις πια στην αυλή της μονής αντικρίζοντας το νεότερο καθολικό της που προσπερνάς για να ανεβείς τα σκαλιά που σε οδηγούν στο μικρό αλλά ιστορικό καθολικό.