ΔΙΗΜΕΡΗ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ ΤΡΑΠΕΖΑ - Μελίνα Σαραφίδου "Πολιτικές ανάπτυξης ορεινών όγκων"

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΑ ΠΕΡΙΟΔΟ

Βασικές Αναπτυξιακές Προτεραιότητες της Περιφέρειας Θεσσαλίας για τη περίοδο 2014 – 2020

 

α)Ανάσχεση της συρρίκνωσης της παραγωγικής / επιχειρηματικής δραστηριότητας και ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων, με παράλληλη προσέλκυση επιχειρηματικών επενδύσεων, για διεύρυνση της επιχειρηματικής βάσης, με αιχμή την καινοτομία και τα αποτελέσματα της Έρευνας και της Τεχνολογικής Ανάπτυξης.

β) Ανάπτυξη, αξιοποίηση και αύξηση της συμμετοχής του ανθρώπινου δυναμικού στην αγορά εργασίας, ενεργός ένταξη και κοινωνική ενσωμάτωση κοινωνικά και οικονομικά ευπαθών ομάδων.

γ) Συμπλήρωση – ολοκλήρωση διατηρήσιμων υποδομών, για την ανάπτυξη και την απασχόληση.

δ) Προστασία του περιβάλλοντος και των πόρων και μετάβαση σε μια οικονομία φιλική στο περιβάλλον και με επάρκεια πόρων για ανάπτυξη, απασχόλησης και αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής.

ε) Βελτίωση της θεσμικής επάρκειας στη δημόσια διοίκηση και διοικητική μεταρρύθμιση για μια αποτελεσματική δημόσια διοίκηση και αυτοδιοίκηση.

στ) Ενδυνάμωση της χωρικής συνοχής και της ανάπτυξης, για άρση των ενδοπεριφερειακών κοινωνικοοικονομικών ανισοτήτων.

 

H Αρχιτεκτονική των Προγραμμάτων Περιόδου 2014 – 2020 7 Τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα:

 

• «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία»
• «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη»
• «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση»
• «Μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα»
• «Τεχνική Βοήθεια»
• «Αγροτική Ανάπτυξη»
• «Θάλασσα και Αλιεία» 

 

Πώς σχεδιάστηκε το Πρόγραμμα Θεσσαλίας

       Έναρξη 2012

 

• Καταγραφή υφιστάμενης κατάστασης, αναγκών, δυνατοτήτων / Δυνατά-αδύνατα σημεία, απειλές-ευκαιρίες
• Κανονιστικές απαιτήσεις
• Χρηματοδοτικά δεδομένα
• Συνεργασία όλων των φορέων της Θεσσαλίας
• Συνέργεια-συμπληρωματικότητα με Τομεακά Ε.Π.
• Εκπόνηση Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης για την περιφέρεια Θεσσαλίας (RIS
• Ιεράρχηση, επιλογές και κατάρτιση Προγράμματος
• Συνεργασία με Ε.Ε.
• Έγκριση ΠΕΠ Θεσσαλίας 2014-2020:Δεκέμβριος 2014.

 

Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης

 

Η εθνική ή οι περιφερειακές στρατηγικές καινοτομίας που θέτουν προτεραιότητες με στόχο την δημιουργία συγκριτικού πλεονεκτήματος, μέσω της αντιστοίχισης των ισχυρών σημείων της Ε&Κ (της περιφέρειας) με τις ανάγκες των επιχειρήσεων, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αναδυόμενες ευκαιρίες και οι εξελίξεις της αγοράς με τρόπο συνεκτικό, αποφεύγοντας την αλληλοεπικάλυψη και τον κατακερματισμό των προσπαθειών. Η στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης μπορεί να λάβει τη μορφή ενός εθνικού ή περιφερειακού στρατηγικού πλαισίου πολιτικής Ε&Κ ή να περιλαμβάνεται σε αυτό.

 

Η στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης

 

• Βασίζεται σε SWOT ανάλυση για συγκέντρωση των πόρων σε περιορισμένο αριθμό προτεραιοτήτων Ε&Κ
• ορίζει μέτρα για την ενθάρρυνση των ιδιωτικών επενδύσεων σε Ε&ΤΑ

περιέχει μηχανισμό παρακολούθησης

 

Η Περιφερειακή Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης της Θεσσαλίας:

 

• 2 κύριοι πυλώνες : αγροδιατροφικό σύμπλεγμα  , μέταλλο και δομικά υλικά
• 3 επόμενοι : δημιουργικός τουρισμός, περιβάλλον, ενέργεια
• 1 αναδυόμενος : αποκατάσταση και προηγμένες υπηρεσίες υγείας
• Οι τεχνολογίες πληροφορικής διατρέχουν όλες τις προτεραιότητες.
• Οι ανθρώπινοι πόροι είναι βασική παράμετρος.

 

Πρώτος πυλώνας:  αγροδιατροφικό σύμπλεγμα

 

Θεώρηση του πρωτογενούς τομέα, της πρώτης  μεταποίησης και του κλάδου τροφίμων – ποτών ως ενιαία περιοχή παρέμβασης.
Ιεράρχηση τομέων προτεραιότητας στο Αγροδιατροφικό Σύμπλεγμα

 

Τουρισμός -Πολιτισμός

        Τουρισμός

 

• Αλλαγή του μοντέλου «ήλιος-θάλασσα» με παράλληλη χρονική διεύρυνση της τουριστικής περιόδου και αύξηση του ποσοστού τουριστών υψηλού εισοδήματος.
• Εμπλουτισμός του παρεχόμενου τουριστικού προϊόντος με ενίσχυση ειδικών μορφών τουρισμού (Αθλητικός, Συνεδριακός, Τουρισμός υγείας – ευεξίας, τουρισμός κρουαζιέρας, city breaks).
• Διαμόρφωση φιλικού επενδυτικού περιβάλλοντος και υποστήριξη τουριστικών επενδύσεων. 

Πολιτισμός

 

• Ανάδειξη και αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς.
• Στήριξη της δημιουργικής βιομηχανίας και του σύγχρονου Πολιτισμού.
• Υποστήριξη της σύγχρονης Ελληνικής δημιουργίας. 

 

ΧΩΡΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗ

 

Σύνολο αρχών για την αρμονική, ισορροπημένη, αποτελεσματική και αειφόρο χωροταξική ανάπτυξη των περιοχών της Ε.Ε., κατάλληλα προσαρμοσμένη στις ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής.

Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη

 

Αντιμετώπιση των προβλημάτων και διερεύνηση των τοπικών αναπτυξιακών δυνατοτήτων των διαφορετικών περιοχών (υπο- περιφερειακές, δια-περιφερειακές, αστικές, αστικές-αγροτικές, λειτουργικές), με συνδυασμό των διαφορετικών παρεμβάσεων, μετά από πρωτοβουλία των τοπικών δυνάμεων και στόχο την πολύ- επίπεδη διακυβέρνηση

 

Οι στρατηγικοί στόχοι της Ολοκληρωμένης Χωρικής Ανάπτυξης

 

• Η επίτευξη της απασχόλησης, της κοινωνικής συνοχής (δηλ. η καταπολέμηση της ανεργίας ) και της διατήρησης των πόρων, εστιάζοντας στη φέρουσα δυνατότητα και τις ιδιαίτερες ανάγκες των επιμέρους χωρικών ενοτήτων και χρησιμοποιώντας ως κινητήρες, την ανταγωνιστικότητα και την τοπική επιχειρηματικότητα.
• Η αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων στο ορισμένο χωρικό επίπεδο, εκεί δηλαδήόπου εκδηλώνονται οι ανισότητες, δρουν οι μακροπρόθεσμοι παράγοντες δημιουργίας τους και υπάρχει το ενδογενές δυναμικό για την αντιστροφή τους, μέσω των απαραίτητων συνεργειών
• Η παραγωγική ανασυγκρότηση και απόκτηση ανταγωνιστικότητας, με συνδυασμόόλων των αναπτυξιακών παρεμβάσεων που αναφέρονται στην ίδια χωρική ενότητα και συνευθύνη των εμπλεκόμενων φορέων. 

 

Εργαλεία υλοποίησης της Ολοκληρωμένης Χωρικής Ανάπτυξης 

 

• Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων – ΤΑΠΤοΚ
• Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη – ΒΑΑ
• Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση - ΟΧΕ 

 

 

ΤΑΠΤοΚ (CCLD)

 

Υλοποίηση μέσω Ομάδων Τοπικής Δράσης (τοπική αυτοδιοίκηση – φορείς ιδιωτικού τομέα και λοιπών οργανώσεων/συνεταιρισμών/ομάδων της περιοχής)  με εφαρμογή Στρατηγικής Τοπικής Ανάπτυξης

 

Κανονιστική απαίτηση είναι καμία δημόσια αρχή ή ομάδα συμφερόντων να μην έχει συμμετοχή άνω του 49%

 

Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις

 

Κύριες Προκλήσεις:

 

• Ο ολοκληρωμένος χαρακτήρας (ολιστική προσέγγιση) και η αποφυγή αποσπασματικών παρεμβάσεων
• Ο σεβασμός στα φυσικά διαθέσιμα του τόπου, προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, πρόληψη κινδύνων, ενίσχυση των αστικών‐περιαστικών και ύπαιθρων συνδέσεων, πολυκεντρικότητα, αξιοποίηση του τοπικού δυναμικού («έξυπνης εξειδίκευσης»)
• Η Εξισορρόπηση των ενδο-περιφερειακών ανισοτήτων και της μονοκεντρικότητας του ελληνικού οικονομικού και κοινωνικού χώρου,
• Η οικονομική κρίση και η παραγωγική ανασύνταξη

 

Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη- ΠΕΠΘ

 

Οι στόχοι της Ολοκληρωμένης Χωρικής Ανάπτυξης

 

Βελτίωση της ποιότητας ζωής και της απασχολησιμότητας σε περιοχές χαμηλής ανάπτυξης

 

Βελτίωση των προοπτικών αναζωογόνησης και ανάπτυξης περιοχών της Περιφέρειας με προβλήματα στον επιχειρηματικό/κοινωνικό ιστό τους

 

Αύξηση της λειτουργικότητας και ελκυστικότητας των αστικών κέντρων

 

Βελτίωση της ελκυστικότητας των πολιτιστικών & φυσικών πόρων της Περιφέρειας.

 

 

Αναμενόμενα αποτελέσματα της Ολοκληρωμένης Χωρικής Ανάπτυξης - ΠΕΠΘ

 

Πρόληψη/αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, δημιουργία συνθηκών απασχόλησης / εισοδήματος

 

Βελτίωση επιπέδου ανάπτυξης μικροπεριοχών της Περιφέρειας

 

Βελτίωση συνθηκών διαβίωσης/ποιότητας ζωής αστικού πληθυσμού / ενίσχυση ελκυστικότητας αστικών κέντρων

 

Προστασία και ανάδειξη φυσικής/πολιτιστικής κληρονομιάς, αύξηση αριθμού επισκεπτών

Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων
ΠΑΑ

 

Στον αγροτικό χώρο και στις περιοχές που στηρίζονται στις αλιευτικές δραστηριότητες, ως προκλήσεις αναδεικνύονται, η παραγωγική ανασυγκρότηση, η βελτίωση του αγροτικού χώρου για καλύτερη ποιότητα ζωής και η ενίσχυση των τάσεων επιστροφής στην ύπαιθρο, η ορθή διαχείριση των φυσικών πόρων σε συνδυασμό με την καταπολέμηση συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, η διαφοροποίηση της αγροτικής και της αλιευτικής οικονομίας σε κατεύθυνση όπως η διασύνδεση με τις υπηρεσίες τουρισμού και πολιτισμού, και η αναβάθμιση του τοπικού ανθρώπινου κεφαλαίου. 

 

Ως μέσα προκρίνονται η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας με καινοτομικές προσεγγίσεις, η στήριξη των συνεργασιών και της δικτύωσης, και η ολοκλήρωση των απαραίτητων βασικών υποδομών και ΤΠΕ για να αυξηθούν η ανταγωνιστικότητα και εξωστρέφεια.

 

(ΣΧΕΔΙΟ ΠΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΖΕΤΑΙ ΝΑ ΥΠΟΒΛΗΘΕΙ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ ΣΤΗΝ Ε.Ε.
Ο ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΚΑΘΟΡΙΣΤΕΙ)

 

Σχεδιασμός και εφαρμογή στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης με ολοκληρωμένο και πολυτομεακό χαρακτήρα, με την υλοποίηση παρεμβάσεων δημοσίου ή ιδιωτικού χαρακτήρα, καθώς και με δράσεις συνεργασίας, συνδυάζοντας έναν αριθμό εργαλείων και υπο-μέτρων του ΕΓΤΑΑ, καθώς και δράσεων από το ΕΤΘΑ, το ΕΚΤ και το ΕΤΠΑ (σε περίπτωση πολυταμειακής προσέγγισης).

 

Οι παρεμβάσεις του μέτρου προγραμματίζονται στην προτεραιότητα 6 «προώθηση της κοινωνικής ένταξης, της μείωσης της φτώχειας και της οικονομικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές» και ειδικότερα στην περιοχή εστίασης 6β (προώθηση της τοπική ανάπτυξη στις αγροτικές περιοχές).

19.1 Στήριξη για την προετοιμασία στρατηγικής της τοπικής ανάπτυξης

 

Συνολικά θα επιλεγούν κατά μέγιστο αριθμό 50 περιοχές για την εφαρμογή του παρόντος μέτρου οι οποίες συνολικά μπορούν να καλύπτουν έκταση ίση έως και το 100% των περιοχών παρέμβασης LEADER (αγροτικές περιοχές σύμφωνα με τον ορισμό της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου και του Νομού Θεσσαλονίκης, με Δημοτικές Κοινότητες έως 15.000 κατοίκους).

 

Δικαιούχοι για την προπαρασκευαστική περίοδο είναι οι υφιστάμενες ή νέες Ομάδες Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ), σύμφωνα με τα άρθρα 32-35 του Καν. 1303/2013 ως προς την δομή και την εταιρική τους σύνθεση.

 

19.2.1 Παρεμβάσεις δημόσιου χαρακτήρα για τον τοπικό πληθυσμό

 

Έργα / ενέργειες δημόσιου χαρακτήρα, τα οποία συμβάλουν με έμμεσο ή άμεσο τρόπο στην ανάπτυξη του πρωτογενή, του δευτερογενή ή του τριτογενή τομέα της τοπικής οικονομίας, για την επίτευξη των στόχων της εγκεκριμένης τοπικής στρατηγικής.

 

«Βασικές υπηρεσίες και ανάπλαση χωριών σε αγροτικές περιοχές» Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην υλοποίηση έργων:

 

• τα οποία στοχεύουν σε κοινωνικά ευάλωτες ομάδες,
• έχουν αειφόρο χαρακτήρα και συμβάλουν στην αναβάθμιση της περιβαλλοντικής και πολιτιστικής ταυτότητας των περιοχών,
• συμβάλουν στην αξιοποίηση υφιστάμενων υποδομών και εγκαταστάσεων,
• συμβάλουν στην ανάπτυξη συλλογικών δράσεων.
• Καινοτόμα ή περιλαμβάνουν καινοτόμες ενέργειες.
• Προάγουν τη συνεργασία και τη δικτύωση ομοειδών ή και συμπληρωματικών  επιχειρήσεων και γενικότερα συμβάλουν στην ανάπτυξη συλλογικών δράσεων.
• Συμβάλουν στην περιβαλλοντική αναβάθμιση των περιοχών.
• Ενισχύουν τη νεανική και γυναικεία επιχειρηματικότητα.
• Λαμβάνουν υπόψη την αναγκαιότητα υποστήριξης των κοινωνικά ευάλωτων  ομάδων.
• Υλοποιούνται από μόνιμους κάτοικους της περιοχής.
• Οι δικαιούχοι είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες.
• Συμβάλουν στη σύνδεση του πρωτογενή τομέα με τους λοιπούς τομείς της οικονομίας και συμβάλουν στην καθετοποίηση των επιχειρήσεων.
• Συμβάλουν στην μείωση της ανεργίας.
• Ανάπτυξη με στόχευση στα αποτελέσματα :
• Βιώσιμη ανάπτυξη
• Υποστήριξη θέσεων εργασίας
• Υποστήριξη εισοδήματος
  • Ολοκληρωμένο σχέδιο τοπικού επιπέδου
  • Πολυεπίπεδη συνεργασία και σε περιφερειακό επίπεδο
  • Καινοτομία, Νέα προϊόντα

 

19.2.2 Επενδύσεις ιδιωτικού χαρακτήρα

 

Έργα / ενέργειες ιδιωτικού χαρακτήρα, τα οποία συμβάλουν στην ανάπτυξη του δευτερογενή ή του τριτογενή τομέα της τοπικής οικονομίας, για την επίτευξη των στόχων της εγκεκριμένης τοπικής στρατηγικής.

 

«Ενίσχυση επενδύσεων για μη γεωργικές δραστηριότητες»

 

Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην υλοποίηση έργων:

 

19.3 Στήριξη για την προπαρασκευή και την υλοποίηση της συνεργασίας

 

Στοχεύουν στην ενίσχυση των καινοτόμων παρεμβάσεων για την ανάδειξη της τοπικής ταυτότητας, στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, στην αειφόρο ανάπτυξη της περιοχής, στην αντιμετώπιση της φτώχιας, των κοινωνικών ανισοτήτων και της κοινωνικής απομόνωσης, την υποστήριξη των κοινωνικά ευάλωτων ομάδων, καθώς και στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση.

 

Συνάδουν με τις τοπικές αναπτυξιακές στρατηγικές.

 

Αποτυπώνουν διακριτούς και μετρήσιμους στόχους, καθώς και αποδεικνύεται η διάχυση των αποτελεσμάτων.

 

Είναι υποχρεωτικό η κάθε υποβαλλόμενη στρατηγική να περιέχει τουλάχιστον ένα προσχέδιο διατοπικής ή / και διακρατικής συνεργασίας.

 

Ένταση ενίσχυσης καθορίζεται σε 100% για την προπαρασκευαστική φάση και 95% για την φάση υλοποίησης του σχεδίου συνεργασίας.

 

 
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ :

 

Τρόπος :

 

Να θυμηθούμε την ΑΡΧΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

 

Υπαγορεύει τη στενή συνεργασία μεταξύ των δημόσιων αρχών των κρατών μελών σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, καθώς επίσης και με τον ιδιωτικό και άλλους τομείς

 

Θεωρείται μια από τις βασικότερες αρχές των ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα οποία η ΕΕ και τα κράτη μέλη διαχειρίζονται από κοινού υπό το καθεστώς της «επιμερισμένης διαχείρισης».

 

 

ΑΡΧΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΧΕΣΗΣ

 

Προσδιορισμός οικείων εταίρων για τα Προγράμματα

 

Για κάθε Πρόγραμμα προσδιορίζονται οι «εταίροι» μεταξύ των οποίων είναι τουλάχιστον :

 

α)  αρμόδιες περιφερειακές, τοπικές, δημοτικές και άλλες δημόσιες αρχές

 

β)  οικονομικοί και κοινωνικοί εταίροι,

     γ) φορείς που εκπροσωπούν την κοινωνία των πολιτών, όπως οι περιβαλλοντικοί εταίροι, οι μη κυβερνητικές οργανώσεις και οι φορείς που είναι επιφορτισμένοι με την προώθηση της κοινωνικής ένταξης, της ισότητας των φύλων και της εξάλειψης των διακρίσεων,