Το τρίτο μνημόνιο είναι, πλέον, γεγονός. Η περαιτέρω διακινδύνευση για την κοινωνική συνοχή που αυτό συνεπάγεται καθιστά επείγουσα την ανάληψη πρωτοβουλιών και δράσης από την τοπική αυτοδιοίκηση στην κατεύθυνση της εναλλακτικής οικονομίας, της αλληλεγγύης και της ενίσχυσης της διατροφικής αυτάρκειας, κυρίως μέσω της κοινωνικής αυτοοργάνωσης. Είναι, πλέον, προφανές πως η κεντρική εξουσία αδυνατεί να δώσει λύσεις στα επείγοντα προβλήματα επιβίωσης των δημοτών, οι οποίοι πρέπει να βοηθηθούν να πάρουν τις ζωές τους στα χέρια τους. Οι υπάρχουσες δομές παραγωγής και διανομής τροφής στην πόλη μας χρειάζονται επειγόντως ανατροπή, καθώς, με τις περισσότερες από τις υπό θεσμοθέτηση μνημονιακές “μεταρρυθμίσεις” για την αγροτική παραγωγή, όχι μόνο απομακρύνεται ο στόχος της διατροφικής αυτάρκειας, αλλά γίνονται ακόμα πιο συμφέρουσες για τους μεταπράτες οι εισαγωγές αγροτικών προϊόντων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται τόσο για την ποιότητα και την τιμή αυτών που καταναλώνουμε, όσο και για το εισόδημα και την αξιοπρέπεια των τοπικών παραγωγών. Για τους λόγους αυτούς, ο Δήμος μας οφείλει να ενισχύσει την τοπικοποίηση παραγωγής και κατανάλωσης, ως αυτονόητη άμυνα (και) απέναντι στην παγκοσμιοποίηση, βοηθώντας, μέσω της Κοινωνικά Υποστηριζόμενης Γεωργίας, να βρεθούν διέξοδοι για το μέλλον του συστήματος διατροφής μας και για το πώς χρησιμοποιείται η γη και από ποιον στη Θεσσαλονίκη και, με οριζόντια δικτύωση, στην Ελλάδα, την Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο.
Η Κοινωνικά Υποστηριζόμενη Γεωργία (Κ.Υ.Γεω. – Community Supported Agriculture – CSA) έχει στόχο να δημιουργηθεί ένα υγιές και βιώσιμο τοπικό σύστημα τροφής, βασιζόμενο στο δικαίωμα των αγροτών και των καταναλωτών να αποφασίζουν γι αυτό, με προστασία του περιβάλλοντος και εξασφάλιση της πρόσβασης σε υγιεινή τροφή για τους καταναλωτές και δίκαιων και σταθερών εισοδημάτων για τους αγρότες. Συνδέει τοπικά και συνεργατικά αγρότες με οικογένειες, με τρόπο τέτοιο, ώστε να μοιράζονται τον επιχειρηματικό κίνδυνο, τις ευθύνες και τις απολαβές ενός βιολογικού πολυκαλλιεργητικού αγροκτήματος. Στην Ευρώπη, κυρίως στη Γαλλία, αριθμεί περί τα 4,000 εγχειρήματα με πάνω από 465,000 μέλη και 6,300 αγρότες. Έχει οργανωτική ευελιξία, καθώς κάθε ομάδα συναποφασίζει τον δικό της τρόπο οργάνωσης, σύμφωνα με τις ανάγκες και τις προτεραιότητες των μελών της και δίνει διεξόδους σε όσους δεν μπορούν να συμμετέχουν σε άλλα αυτοοργανωμένα εγχειρήματα αστικών καλλιεργειών. Για παράδειγμα: 25 οικογένειες της Θεσσαλονίκης νοικιάζουν ένα αγρόκτημα 10 στρεμμάτων στην Επανομή και μοιράζονται το μισθό ενός αγρότη, ο οποίος, με βιολογική πολυκαλλιέργεια, καλλεργεί όλα τα λαχανικά της εβδομάδας για όλες τις οικογένειες της ομάδας, ανάλογα με την εποχή και τα είδη που θα συναποφασίσουν, με εβδομαδιαίο κόστος ανά οικογένεια δέκα ευρώ. Η διανομή τους μπορεί να γίνεται είτε σε χώρο που παρέχει ο Δήμος, ημέρα και ώρα που θα συναποφασιστεί, είτε πόρτα-πόρτα από μέλη της ομάδας που έτσι εξασφαλίζουν τη δική τους τροφή (καθώς διαθέτουν χρόνο και όχι χρήματα), είτε με παράδοση από τον ίδιο τον αγρότη, εφόσον όλες οι οικογένειες μένουν στην ίδια γειτονιά. Κάτι τέτοιο θα εξασφάλιζε στον αγρότη ένα σταθερό εισόδημα και στα μέλη της ομάδας καλή, φθηνή, δική τους από τον σπόρο ως τον καρπό, τροφή, χωρίς την πολλαπλή επιβάρυνση κέρδους και ΦΠΑ (αγρότης, μεσάζοντες, κατάστημα) και το κόστος μεταφοράς από μακριά, ενισχύοντας ταυτόχρονα την τοπική παραγωγή, άρα την αυτάρκεια. Πρόκειται για την κατ’ εξοχήν ‘άμεση διάθεση’.
Οι Γειτονιές σε δράση, ήδη βρισκόμαστε σε επαφή με τοπικούς αγρότες και σκοπεύουμε να συγκαλέσουμε την πρώτη ανοιχτή συνέλευση για δημιουργία Κ.Υ.Γεω στη Θεσσαλονίκη, αμέσως μετά τις εκλογές, σε μέρος και ώρα που θα σας ανακοινώσουμε, με πρόσκληση να λάβετε μέρος
Οι παρακάτω προτάσεις μας δεν είναι καινοφανείς. Οι περισσότερες προέκυψαν μέσα από την επικοινωνία μας με το δίκτυο Κ.Υ.Γεω στη Γαλλία, ως απάντηση στην ερώτηση “τι κάνει η τοπική δημοτική αρχή για εσάς;” Έτσι, προτείνουμε στη δημοτική αρχή της Θεσσαλονίκης την υιοθέτηση των εξής:
-Ενίσχυση της συλλογικής γνώσης για την Κ.Υ.Γεω. Οργάνωση συνελεύσεων σε επίπεδο κοινοτήτων και γειτονιών, προκειμένου να γίνει γνωστό το κίνημα και να μπορέσουν να γνωριστούν μεταξύ τους οι ενδιαφερόμενοι γείτονες, ώστε να αυτοοργανωθούν. Στην κατεύθυνση αυτή, να λειτουργήσει στην ιστοσελίδα του δήμου λινκ με σχετική ηλεκτρονική διαδραστική πλατφόρμα και ενημερωτικές εκπομπές ή/και σποτ στη δημοτική τηλεόραση και ραδιόφωνο.
-Οριζόντια δικτύωση, μέσω των κοντινών αγροτικών δήμων, με αγρότες που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στα σχετικά εγχειρήματα. Εκπαίδευση των αγροτών που δεν κατέχουν την βιολογική πολυκαλλιέργεια, σε συνεργασία με το Α.Π.Θ και συλλόγους βιοκαλλιεργητών.
-Διεκδίκηση αλλαγής του συστήματος προμηθειών τροφής στις δημοτικές επιχειρήσεις και κεντρικά. Στόχος οι δημοτικοί παιδικοί σταθμοί, όπως στη Γαλλία, να προμηθεύονται τα λαχανικά και τα γαλακτοκομικά τους μόνο από τοπικές, κοινοτικές Κ.Υ.Γεω, οι οποίες, επίσης, σημειωτέον, προμηθεύουν και τα νοσοκομεία.
-Εξασφάλιση προφυλαγμένου απ’ τη βροχή και προσπελάσιμου χώρου σε κάθε Δημοτική Κοινότητα για τη διανομή προϊόντων Κ.Υ.Γεω στα μέλη τους.
-Θεσμοθέτηση των αγορών των παραγωγών (farmers’ markets) με τη νομική μορφή της έκθεσης βιολογικών προϊόντων, την οποία ήδη εφαρμόζουμε ως Δήμος περιστασιακά, που επιτρέπει τον αποκλεισμό των εμπόρων και τη συμμετοχή μόνο των παραγωγών. Η έκθεση βιολογικών προϊόντων στην αυλή του Δημαρχείου να καθιερωθεί κάθε Κυριακή και αντίστοιχες “εκθέσεις” να γίνονται σε κάθε Κοινότητα σε ανοιχτούς δημοτικούς χώρους.
-Αλλαγή στο αστικό πράσινο με εγκατάλειψη από τη διεύθυνση πρασίνου του φυτέματος καλλωπιστικών ειδών και σταδιακή μετατροπή πάρκων σε τροφικές οάσεις και βρώσιμα δάση (Food Forests) και την δημιουργία σχολικών λαχανόκηπων στις σχολικές αυλές, με τη συμμετοχή δασκάλων, παιδιών, αλλά και γονέων.
-Θεσμοθέτηση Συμβουλίου Διατροφικής Πολιτικής (Food Policy Councils), καινοτόμου συνεργασίας μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών και των αρχών, που δίνει φωνή στις ανησυχίες και τα συμφέροντα των πολλών, με πρωταρχικό στόχο να εξεταστεί η λειτουργία του τοπικού συστήματος τροφίμων και να γίνουν συστάσεις για βελτίωση, μέσω αλλαγών της δημόσιας πολιτικής.
-Υποστήριξη της στροφή σε οικολογικές, φυσικές, εναλλακτικές μορφές καλλιέργειας, με προμήθεια, για τις ανάγκες του Δήμου και των Κ.Υ.Γεω, παλαιών, παραδοσιακών ποικιλιών που είναι μεν καλύτερα προσαρμοσμένες στις τοπικές γεωκλιματικές συνθήκες (άρα δε χρειάζονται πρόσθετη ‘βοήθεια’ με λιπάσματα και φυτοφάρμακα), απέχουν όμως από τις επίσημες κρατικές λίστες ‘εγκεκριμένων’ σπόρων και υβριδίων.
Οι Γειτονιές σε δράση θα συμμετάσχουμε με εκπρόσωπο της Κ.Υ.Γεω μας στο παγκόσμιο συνέδριο SOLICON για την αλληλέγγυα οικονομία (http://solikon2015.org/en). Επίσης, στις 27 και 28 Οκτωβρίου θα πάρουμε μέρος στην Πρώτη Πανελλήνια Συνάντηση για την ΚΥΓΕΩ στο Κτήμα Λίτσα στην Θέρμη Θεσσαλονίκης1, όπου θα γίνει ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας και η πρόσκληση είναι ανοιχτή σε κάθε ενδιαφερόμενο. Η συμμετοχή υπαλλήλου και εντεταλμένου του Δήμου, ώστε να ενημερωθούν και να μπορέσουν να οργανώσουν τη θετική δημοτική ανταπόκριση στη βοήθεια που μπορεί να παρασχεθεί στα εγχειρήματα τοπικά, θα είναι πολύτιμη.
Οι προτάσεις μας αυτές, όπως κάθε πρόταση αυτοοργάνωσης στη βάση της κοινωνίας, προϋποθέτουν τη συμμετοχή των πολιτών. Ο Δήμος, όμως, μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά στη διαμόρφωση των συνθηκών που θα επιτρέψουν την ενεργοποίησή τους αυτή. Ας μην καθυστερούμε άλλο.
1 Για περισσότερες πληροφορίες για την οργάνωση μπορείτε να επικοινωνήστε με το Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
ΣΤΕΙΛΤΕ ΜΑΣ ΤΙΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΑΣ ΣΤΟ Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.