Ξυλοπάροικο - Δημοτικό Διαμέρισμα Τρικκαίων

Αμέσως μετά το Γοργογύρι και ανηφορίζοντας προς τον Κόζιακα, βρίσκεται το χωριό Ξυλοπάροικο. Το Ξυλοπάροικο βρίσκεται σε υψόμετρο 420μ. και σε απόσταση 23 χλμ. από τα Τρίκαλα.

Η περιοχή κατοικείται το χειμώνα από 380 κατοίκους και το καλοκαίρι διπλασιάζονται. Πολλοί από αυτούς είναι απόγονοι των υλοτόμων που κατέφυγαν στο Ξυλοπάροικο κατά τον 19ο αιώνα κατεβαίνοντας από την Καστοριά κυνηγημένοι από τους Τούρκους. Σήμερα ασχολούνται με την τη γεωργία (καλλιέργεια καλαμποκιού), την κτηνοτροφία και είναι έμπειροι κτίστες.

Πολύ ψηλότερα, στο μπαλκόνι του Κόζιακα, σε υψόμετρο 860 μ., βρίσκεται ο οικισμός της Κόρης. Πρόκειται για μια έκταση 14.000 στρεμμάτων. Αξιόλογη θέα προσφέρουν και οι κορυφές Τρύπιο Λιθάρι, το Πάτωμα πάνω από την Κόρη, η Τζέϊκη Βρύση στα 1.800 μ. προς την μεριά της Πιάλειας, η Μικρή και η Μεγάλη Βρύση μέσα στο χωριό και η Νίκη Βρύση, 300 μ. προς την Κόρη. Από την τελευταία γινόταν παλιά η ύδρευση του Ξυλοπάροικου.

Δίπλα στο χωριό κυλά ο Κεφαλοπόταμος και 800μ. ανεβαίνοντας προς την Κόρη βρίσκεται η ομώνυμη πηγή του ποταμού. Κοντά στο Τρύπιο Λιθάρι, 7 χλμ. πάνω από την Κόρη, βρίσκεται ο βιότοπος των Γουρνών – όπου και η ομώνυμη πηγή – με φυσικές κοπάνες για τα ζαρκάδια και τα αγριογούρουνα.

Αξιοπερίεργο είναι το φυσικό φαινόμενο της ροής κρύου αέρα, που παρατηρείται στη θέση «Πάτωμα» και στις Αρκουδότρυπες, ένα χιλιόμετρο από το Ξυλοπάροικο.

Αν βρεθεί κανείς στην περιοχή αξίζει να επισκεφθεί την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής (14ος-15ος αι.) σε ρυθμό βασιλικής, με τοιχογραφίες του 15ου-16ου αι. και τέμπλο χρονολογημένο στα 1743-1745 που είναι το παλαιότερο μνημείο το οποίο σώζεται. Σε καλή κατάσταση βρίσκονται επίσης οι μύλοι της Αγίας Παρασκευής και του Αγίου Αθανασίου και σπίτια των τελών του προηγούμενου αιώνα (1860-1880). Ενδιαφέρον έχει η Μεγάλη Βρύση, μια μεγάλη κοπάνα από πωρόλιθο. Στο χωριό λειτουργούν 27 ντριστέλες με παλιούς πεπειραμένους εργάτες.

Δραστηριότητες που μπορεί να κάνει ο επισκέπτης είναι ορειβασία ως το Τρύπιο Λιθάρι καθώς και ανεμοπτερισμό στα Ψήλια (850 μ.). Η συγκεκριμένη θέση είναι πολύ γνωστή στους Ευρωπαίους ανεμοπτεριστές και ορειβάτες.

Στις γιορτές της Αγίας Παρασκευής (26 Ιουλίου), του Αγίου Αθανασίου (2 Μαΐου) και του Αγίου Τρύφωνα (1 Φεβρουαρίου) το χωριό πανηγυρίζει με κοινό γεύμα, κρασί, χορό και κλαρίνα. Η Κόρη πανηγυρίζει το Δεκαπενταύγουστο. Την Πρωτομαγιά παρουσιάζονται παραδοσιακοί χοροί και παλιά θεατρικά, όπως η Γκόλφω, στην πλατεία του Ξυλοπάροικου.