Τρικαλινές συνταγές Αρχαιοελληνικό τρικαλινό στιφάδο με χοιρινό

Υλικά

1 κιλό χοιρινό (κομμένο σε χοντρά κομμάτια )
3 παντζάρια (τριμμένα)
1,5 κιλό κρεμμύδια (σε χοντρές φέτες)
4 σκελίδες σκόρδο (ολόκληρες)
1 κλωνάρι θυμάρι
2 δαφνόφυλλα
4 κεδρόμηλα
1 κλωνάρι δενδρολίβανο
100 γρ. βούτυρο
200 γρ. μέλι
100 γρ. ξίδι
300 γρ. κρασί κόκκινο
αλάτι
50 γρ. ζιγκίβερι (τζίντζερ) τριμμένο

Ο γαστρονομικός πλούτος των Τρικάλων

Τα γνωστά τρικαλινά πιάτα που πρέπει να δοκιμάσει ο απαιτητικός επισκέπτης είναι:

• Το παραδοσιακό Τρικαλινό λουκάνικο, φτιαγμένο με τα αγνά υλικά του με πράσο της περιοχής, με χοιρινά του τόπου, ρίγανη από τον Κόζιακα, είναι ένα προϊόν ντόπιο και ο επισκέπτης το εκτιμά.  
• Ο Tρικαλινός χαλβάς, ο «σαπουνέ», όπως τον ονόμαζαν παλιότερα, δηλαδή θυμίζει εκείνον των Φαρσάλων, όμως γίνεται με διαφορετική συνταγή και είναι πιο κρεμώδης σε υφή και με πλούσια γεύση. 
• Τα κρέατα εξαιρετικής ποιότητας (συχνά ελευθέρας βοσκής), κοντοσούβλι αρνίσιο ή προβατίνας, αλλά και πολύ καλό κυνήγι, όπως ζαρκάδι και αγριογούρουνο, στην εποχή του. 
   • Τα παραδοσιακά μαγειρευτά φαγητά, όπως η γίδα βραστή με τραχανά και ηπρασοτηγανιά, τοπικό πιάτο με χοιρινή τηγανιά και πράσο, που έχει διατηρηθεί από την εποχή των «γουρουνοχαρών», δηλαδή των γιορτών των χοιροσφαγίων.
   • Οι παραδοσιακές πίτες σαν την τραχανόπιτα, τη «μπατζίνα» (κολοκυθόπιτα), τη χορτόπιτα με άγρια χόρτα από το βουνό, την τυρόπιτα με ντόπιο τυρί, κ.ά.
   • Το γαλοτύρι, ένα είδος νόστιμου αλειφώδους λευκού τυριού από ντόπιο αιγοπρόβειο γάλα με υπόξινη γεύση, που σερβίρεται κυρίως σαν ορεκτικό ή συνοδευτικό ψητού κρέατος. Στα χωριά είναι ακόμη πιο γευστικό, αφού φτιάχνεται από οικογενειακές παραγωγές.
  • άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα από τη μακρόχρονη κτηνοτροφική παράδοση του τόπου, όπως το γάλα, το κασέρι, η φέτα, το γίδινο τυρί, το γαλοτύρι και μια σειρά από ιδιαίτερα τοπικά προϊόντα, που εξάγονται και στο εξωτερικό.
     •  Τα αρωματικά βότανα και μπαχαρικά από τον ορεινό όγκο, όπως ρίγανη, θυμάρι, τσάι του βουνού και πληθώρα αυτοφυών βοτάνων που συλλέγονται κυρίως από τον Κόζιακα. Είναι εκεί όπου έλεγαν πως έβρισκε τα θεραπευτικά του υλικά και ο θεός Ασκληπιός και θεωρείται μία από τις περιοχές με τη μεγαλύτερη ποικιλία σε χλωρίδα. Συχνά, διοργανώνονται και οργανωμένες περιηγήσεις στο βουνό για συλλογή βοτάνων, αλλά και μανιταριών από ορειβατικούς συλλόγους και άλλους φορείς.
     • Το μέλι που έχει το ιδιαίτερο άρωμα των βοτάνων της περιοχής, αλλά και παραδοσιακά γλυκά του κουταλιού και λικέρ, ιδίως από τοπικά προϊόντα που βρίσκονται εδώ σε αφθονία, όπως το γλυκό και το λικέρ καρύδι και κεράσι. 
     • Το τσίπουρο και το κρασί από τους ορεινούς και πεδινούς αμπελώνες της περιοχής, εμφιαλωμένο, από γνωστούς παραγωγούς που διατηρούν τις εγκαταστάσεις τους στην περιοχή, αλλά και από αναρίθμητους ερασιτέχνες οινοποιούς και αποσταγματοποιούς. Ειδικά όσον αφορά στο τσίπουρο, δεν υπάρχει σπίτι στην περιοχή που να μη διαθέτει στην κάβα του. 
     • Η ποικιλία σε τουρσί από ντόπια λαχανικά και κηπευτικά, σκέτα ή γεμιστά με τυρί, ελιές και άλλα υλικά, σαν έτοιμο ορεκτικό. Παράγονται και συσκευάζονται από βιοτεχνίες που έχουν και σημαντική εξαγωγική δραστηριότητα.
     • Το ψωμί από διάφορα είδη σταριού και δημητριακών και ποικιλία σεαρτοποιήματα, όπως κουλούρια και μπισκότα, αφού η αφθονία σε νερό, εξαιτίας των ποταμών, οδήγησε από παλιά στη δημιουργία πολλών νερόμυλων και ενός μεγάλου σιτοβολώνα στην ευρύτερη περιοχή. Σαν αποτέλεσμα, υπήρξε μεγάλη παραγωγή αλεύρων, κι έτσι τόσο η αρτοποιία, όσο και τα παραδοσιακά ζυμαρικά, όπως οι χυλοπίτες και ο τραχανάς, έχουν μακρά παράδοση, που συνεχίζεται ως σήμερα.

Το φαγητό στα Τρίκαλα

Στο φαγητό πλεονεκτεί η περιοχή των Τρικάλων από την εποχή του θεού της ιατρικής Ασκληπιού, ο οποίος έκανε φάρμακο την τροφή των ανθρώπων, δηλαδή τα βότανα του Κόζιακα. Η τροφή μας είναι το φάρμακό μας.

Στα Τρίκαλα,  οι Σαρακατσάνοι, οι Πόντιοι και οι Μικρασιάτες συναντήθηκαν μεταξύ άλλων στα νεότερα χρόνια κι έβαλαν το λιθαράκι τους στη διαμόρφωση της τοπικής γαστρονομίας. Eφόσον τηρούνται οι  προδιαγραφές παρασκευής, ο απαιτητικός επισκέπτης, ο ταξιδιώτης που θέλει να γευτεί το τοπικό, το παραδοσιακό, το εκτιμά και το ανταμείβει.

Τοπικά προϊόντα – γαστρονομία - τουρισμός στα Τρίκαλα

Οι έλληνες και το φαγητό

Τα τελευταία χρόνια αναπτύσσεται και στην Ελλάδα, ο γαστρονομικός τουρισμός. Δεν μας αρκεί πλέον να θαυμάσουμε ένα τοπίο, θέλουμε να δοκιμάσουμε και τις γεύσεις που παράγει ο συγκεκριμένος τόπος.

Η παραδοσιακή ελληνική κουζίνα είναι ένα παράδειγμα μεσογειακής διατροφής. Πολλές από τις διατροφικές συνήθειες της χώρας προέρχονται από τις επιταγές νηστείας του ελληνικού ορθόδοξου ημερολογίου, η οποία συνεπάγεται την αποχή από όλα τα ζωικά προϊόντα και τα ψάρια (αλλά όχι τα θαλασσινά που δεν έχουν αίμα) για το μισό περίπου έτος.