Οι μοναχοί ως θεματοφύλακες της πίστης και της πνευματικής κληρονομιάς των Μετεώρων

Τα τελευταία χρόνια υπάρχει και στα Μετέωρα αύξηση του αριθμού των νέων μοναχών. Σύμφωνα με μαρτυρία μιας γερόντισσας, η πνευματική ένδεια της σύγχρονης ζωής, η απουσία πνευματικών γεύσεων, ο πληθωρισμός των υλικών αγαθών, η επιδίωξη της καριέρας, της ατομικής επιτυχίας οδηγεί πολλούς νέους ανθρώπους στον μοναχισμό.

Οι μοναχοί αυτοί έχουν επίγνωση του διπλού τους καθήκοντος. Δεν πρέπει μόνο να προσεύχονται για τον κόσμο, πρέπει να προστατεύσουν, να συντηρήσουν και κυρίως να προβάλλουν την πλούσια κληρονομιά των μονών.

Από τους πρώτους 4 ναούς στα 24 μοναστήρια

Στα μέσα του 14ου αι. «πρώτος» της σκήτης και καθηγούμενος της μονής Δούπιανης ήταν ο Νείλος, μια από τις ηγετικές μορφές του μετεωρίτικου μοναχισμού. Με ενέργειές του πήρε η σκήτη διάφορα προνόμια και έκτισε στα γύρω σπήλαια 4 ναούς. Την ίδια εποχή η σκήτη αποσπάστηκε από την επισκοπή Σταγών και εμφανίστηκε στα Μετέωρα ο Αθανάσιος, ο οποίος ίδρυσε το Μέγα Μετέωρο και οργάνωσε κοινοβιακά  την μοναχική πολιτεία των Μετεώρων, η οποία γνώρισε τότε μεγάλη ακμή.

Από τις κελιά στην πρώτη σκήτη

Στους βράχους των Μετεώρων κατέφυγαν ερημίτες από τον 11ο αιώνα, οι οποίοι με την εισβολή των Τούρκων (1393) αυξήθηκαν και δημιούργησαν πολιτεία ολόκληρη με περισσότερα από είκοσι μοναστήρια. Eκτός από τη βαθιά πίστη, πρέπει να προσθέσουμε ως αιτίες του αναχωρητισμού και την καταπίεση, τη βαριά φορολογία και την εξαθλίωση των Ελλήνων, καθώς οι εύφορες εκτάσεις πέρασαν στα χέρια των κατακτητών. Πολλοί κάτοικοι κατέφυγαν σε ορεινές δυσπρόσιτες περιοχές, απολαμβάνοντας την ελευθερία τους.

1000 χρόνια μοναχισμός στα Μετέωρα. Το όραμα του Αθανασίου του Μετωρίτη

Όταν ο ασκητής Αθανάσιος (μετέπειτα) Μετεωρίτης, έφτασε στην περιοχή σκαρφάλωσε και φώλιασε σε μια ρωγμή του Μεγάλου Μετεώρου. Εκεί έμεινε καιρό με νηστεία και προσευχή, μέχρι που θέριεψαν τα οράματά του. Σε αυτόν τον άγριο τόπο, πλασμένο από το χέρι του Θεού, είχε έλθει η ώρα να βάλει το χέρι του και ο άνθρωπος. Έπρεπε να ολοκληρωθεί το έργο του Θεού με τα έργα του ανθρώπου. Έπρεπε σε αυτό τον άγιο τόπο να δημιουργηθεί μια μοναστική πολιτεία, ισάξια με την Ακρόπολη των Αθηνών, μόνο που οι Ακροπόλεις αυτές θα στεφάνωναν τους γύρω βράχους και θα αφιερώνονταν στο Θεό των χριστιανών.